Platyna

Jednym z metali szlachetnych, który chętnie wykorzystywany jest do tworzenia biżuterii, jest platyna. Jej kariera w jubilerstwie jest dość krótka, jednak popyt na wyroby wykonywane z tego materiału stale się zwiększa.

W Europie platyna znana jest od XVII wieku, kiedy to Hiszpanie sprowadzili ją na kontynent biorąc ją za odmianę srebra ("platina" w języku hiszpańskim to zdrobniałe określenie srebra). Rzadkość jej występowania spowodowała, że król Ludwik XV uznał platynę za metal zarezerwowany wyłącznie dla władców, jednak bardzo długo metal ten był niedoceniany.

Czysta platyna ma wiele właściwości, które sprawiają, że jej jubilerska obróbka jest nieskomplikowana. Platyna to szaroniebieski metal o dużym połysku. Topi się w temperaturze 1780oC. Jest miękka, łatwo ją lutować, polerować i spawać, jednak jej plastyczność sprawia, że jej wykorzystanie do tworzenia biżuterii umożliwia tylko dodanie innych metali, jak: pallad, złoto, srebro i iryd. Taki stop ma wówczas większą twardość, wytrzymałość i lepszy połysk.

W Polsce do obrotu handlowego dopuszcza się stop platyny próby 950/1000. Do tworzenia biżuterii wykorzystuje się najczęściej stop składający się w 80% z platyny, w 15% z palladu i w 5% ze złota. Stosuje się również stopy platyny z pięcioprocentowym dodatkiem rutenu lub kobaltu albo z dziesięcioprocentowym dodatkiem irydu.

Poszczególne metale nadają platynie innych właściwości. Dodatek złota poprawia jej lejność, srebra i miedzi właściwości mechaniczne oraz znacznie obniża koszty produkcji biżuterii. Pallad zwiększa jej twardość i wytrzymałość.

Z platyny wyrabia się głównie pierścionki i obrączki. Najczęściej dodawanym kamieniem szlachetnym do tych wyrobów są brylanty. Platynowa biżuteria jest na pewno, ciekawą alternatywą dla tradycyjnej złotej i srebrnej biżuterii.