Tradycyjne techniki zdobnicze w jubilerstwie

Tworzenie biżuterii jest dużo bardziej skomplikowane niż to się wydaje wielu osobom. Jest to proces bardzo skomplikowany i pracochłonny.

Niewielu ludzi ma dostatecznie dużo cierpliwości, by zostać jubilerem. W przeszłości zamiast jubilerów byli złotnicy, którzy odznaczali się nadludzkimi zdolnościami.
Nie mieli oni skomplikowanych narzędzi, często jedynie nożyce stalowe i proste młotki. Stosowali oni najróżniejsze techniki upiększania swoich wyrobów. Do dziś znane i stosowane różne techniki takie jak złocenie, grawerowanie i inne. Dzięki temu przy użyciu niewielkiej ilości materiału uzyskiwano piękną złotą lub srebrną biżuterię.
Początkowo złotnictwo w starożytnym Rzymie wzorowało się na sztuce greckiej i etruskiej. Dopiero pod koniec istnienia republiki, potomkowie Romulusa ukształtowali własny styl. W przeciwieństwie do Greków, nie przywiązywali zbyt dużej wagi do harmonii, ponieważ ważniejszy był efekt końcowy. Charakterystyczny dla rzymskich wyrobów złotniczych jest więc wszechobecny przepych, mający budzić podziw i szacunek dla majętnego właściciela.
Przy zdobieniu wykorzystywano technikę filigranu, granulowania, grawerowania i repusowania. Znane i chętnie stosowane były także techniki emalierskie.
Najbardziej pożądanym i jednocześnie najdroższym materiałem wykorzystywanym w jubilerstwie było żółte złoto. Uzyskiwano je głównie z przetopionych monet. Wykonana z nich biżuteria charakteryzowała się wysoką zawartością czystego kruszcu, ponieważ monety wybijano ze złota 18 i 24 karatowego. Rzymianie do wyrobu biżuterii używali też białego złota, nazywanego wówczas „bladym”. A także srebra, brązu, żelaza, drewna, a nawet skór (np. medaliony).
Dawni złotnicy już dawno temu odeszli w zapomnienie. Stali się wymierającym zawodem, a ich miejsce zajęli jubilerzy. Dziś jubilerzy wolą nie oszczędzać na materiałach i ich kleszcze jubilerskie ciągle zajmują się złotem. Dzięki temu zarabiają oni ogromne sumy na swojej biżuterii. Współcześni jubilerzy również stosują puncowanie, choć nierzadko stosują także inne techniki, np. te w której wykorzystywana jest walcarka jubilerska i wiele innych narzędzi.

Podstawowe informacje na temat klasycznych technik złotniczych:

• ODLEWANIE - Choć jest to najstarsza ze znanych technik złotniczych, dziś mało kto zajmuje się własnoręcznym odlewaniem wyrobów z metali szlachetnych. W tym celu powstały specjalne warsztaty (odlewnie), które świadczą usługi odlewnicze. więcej ...

• KUCIE, REPUSOWANIE, CYZELOWANIE -  Jedne z najstarszych sposobów obróbki metali - klepanie i kucie - polegają na kształtowaniu wyrobu przez uderzanie młotkiem. więcej ...

• WYTŁACZANIE - Przy pomocy stempla i matrycy można wytłaczać w blasze rysunek wgłębny (relief), używając w tym celu prasy lub uderzając stempel młotkiem. więcej ...

• GRANULACJA -  to wykonywanie na powierzchni naczyń lub ozdób ornamentów składających się z maleńkich kuleczek złota lub srebra, czyli tzw. granulek. więcej ...

• FILIGRAN -  to technika polegająca na wykonywaniu przedmiotów lub ich części z drobnej ażurowej siatki ze skręconych ze sobą drucików. więcej ...

• GRAWEROWANIE, RYTOWANIE -  Powierzchnię przedmiotu można grawerować. Tym terminem określamy rycie ornamentów, napisów lub innych elementów zdobniczych przy pomocy sztychli grawerskich - niewielkich stalowych dłut oprawionych w rękojeści w kształcie grzybka (tzw. hefle). więcej ...

• TRAWIENIE -  Podobny wgłębny rysunek można wykonać stosując trawienie w kąpielach kwasowych. więcej ...

• INKRUSTACJA, DAMASKINAŻ - Techniki te służą do wykonania dwu- lub wielobarwnego ornamentu na powierzchni przedmiotu dzięki wykorzystaniu różnic kolorystycznych poszczególnych metali. więcej ...

• NIELLO -  to technika zdobienia powierzchni przedmiotów rodzajem masy o charakterystycznej grafitowej barwie i szklistym połysku. więcej ...

• EMALIOWANIE -  to technika ozdabiania przy pomocy kolorowych, szklistych powłok pokrywających wybrane fragmenty przedmiotu. więcej ...

• ZŁOCENIE - Srebrne lub miedziane przedmioty często bywały złocone. Najpopularniejszą metodą było złocenie na amalgamat. więcej ...

• KAMERYZOWANIE - czyli pokrywanie przedmiotów przez wysadzanie ich powierzchni kamieniami szlachetnymi i ozdobnymi oraz materiałami pochodzenia organicznego. więcej ...

Wymienione wyżej techniki złotnicze, często łączone ze sobą w jednym przedmiocie, w większości przetrwały do dziś i nadal są - we współczesnej formie - stosowane.